ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
«Ορεινές περιοχές μεγάλων μεσογειακών νήσων: ευρωπαϊκές προκλήσεις, εθνικές και περιφερειακές πολιτικές και τοπικοί μηχανισμοί»
Το Συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κύριου Νίκου Αναστασιάδη
28-31 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020
Χώροι και Ημερομηνίες Διεξαγωγής Συνεδρίου:
29 – 30 Ιανουαρίου 2020, Πολιτιστικό Κέντρο Κοινότητας Πλατρών - Τρόοδος
31 Ιανουαρίου 2020, Οινοποιείο «Οίνου Γη», Κτήματος Βασιλειάδη, Κοινότητα Όμοδος - Τρόοδος
ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
ΕΝΤΥΠΟ ΕΓΓΡΑΦΗΣ
Οργανωτική Επιτροπή
Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας Γραφείο Επίτροπου για την Ανάπτυξη των Ορεινών Κοινοτήτων, Λευκωσία Κύπρος
Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Γεωργικής Οικονομίας, Αγροτικής και Ορεινής Έρευνας, Βιέννη Αυστρία
Ινστιτούτο Εδαφικής Ανάπτυξης της Ωβέρνης Κλερμόν - Φεράν, Νομός Πυΐ-ντε-Ντομ, Γαλλία
Αναπτυξιακή Εταιρεία Τροόδους, Κύπρος
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Πολυτεχνική Σχολή, Εργαστήριο Αγροτικού Χώρου, Βόλος, Ελλάδα
Διεθνής Οργάνωση για την Ανάπτυξη του ΑγροΠεριβάλλοντος (AIDA)
Εταιρία Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Τροόδους (ΕΤΑΠ)
Στόχοι του Συνεδρίου

Στόχος του συνεδρίου αυτού είναι να καταδείξει τη σημασία των ορεινών περιοχών της Μεσογείου καθώς και την ανάγκη ενίσχυσης των εδαφικών στρατηγικών που τις αφορούν. Συγκεντρώνει τις έξι μεγαλονήσους της Μεσογείου, οι οποίες αποτελούν ένα ιδιαίτερο σύνολο που πρέπει να συμβάλει σε έναν πιο ευρύ ευρωπαϊκό διάλογο για τις ορεινές περιοχές, τις νήσους, το περιβάλλον και τα ζητήματα αειφόρου εδαφικής ανάπτυξης. Το συνέδριο φιλοδοξεί να διασταυρώσει τις ακαδημαϊκές με τις επιχειρησιακές προσεγγίσεις. Έτσι, θα επιτρέψει την καλύτερη ταυτοποίηση των ζητημάτων μεθοδολογίας και χρήσης γνώσεων, διευκρινίζοντας ταυτόχρονα τα στρατηγικά ζητήματα μηχανισμών υποστήριξης και διακυβέρνησης.

Μάθε Περισσότερα

Τρίτη
28 Ιανουαρίου

Προεδρικό Μέγαρο
Έναρξη
18.45

Άφιξη Επίσημων Προσκεκλημένων

19.00

Άφιξη της Α.Ε. Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κυρίου Νίκου Αναστασιάδη

Τελετή έναρξης του Συνεδρίου (κατόπιν πρόσκλησης)
19.00

Καλωσόρισμα από τον Επίτροπο Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, Δρ Κώστα Χαμπιαούρη

Προσφωνήσεις εκπροσώπων τοπικών κυβερνήσεων των Νήσων της Μεσογείου

19.30

Κήρυξη έναρξης εργασιών του Συνεδρίου από την Α.Ε. τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, κύριο Νίκο Αναστασιάδη

19.45

Δεξίωση

Τετάρτη
29 Ιανουαρίου

Πολιτιστικό Κέντρο Κοινότητας Πλατρών - Τρόοδος
Συνεδρία 1. To ζήτημα των ορεινών περιοχών στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Η ιδιαιτερότητα των ορεινών περιοχών αναγνωρίζεται από μακρού σε πολλές εθνικές πολιτικές. Επίσης, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής περιφερειακής πολιτικής, αποτελεί κοινοτικό ζήτημα. Σε ορισμένες κοινές τομεακές πολιτικές, η διάσταση των ορεινών περιοχών λαμβάνεται ενίοτε υπόψη, όπως για παράδειγμα στην εξισωτική αποζημίωση για μόνιμα φυσικά μειονεκτήματα και στην Κοινή Αγροτική Πολιτική. Η πολιτική συνοχής λαμβάνει υπόψη αυτές τις ιδιαίτερες καταστάσεις, όπως και τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ), ιδίως τα Ταμεία Συνοχής (για την Ελλάδα και την Κύπρο), αλλά και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΕΕ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), μηχανισμοί οι οποίοι έχουν προβλέψει διατάξεις προσαρμογής και εξαιρέσεις.

Στη συνεδρία επιχειρείται αναλυτικός απολογισμός αυτών των διασταυρώσεων μεταξύ εθνικής/περιφερειακής πολιτικής και κοινοτικής πολιτικής για τις ορεινές περιοχές, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τρέχουσες συζητήσεις για τη νέα προγραμματική και κοινοβουλευτική περίοδο. Στο δεύτερο μέρος (B) θα δοθούν κάποια σημαντικά παραδείγματα εθνικών πολιτικών για τις ορεινές περιοχές και στο τρίτο μέρος (Γ) θα γίνει περιγραφή των τρόπων και των προκλήσεων των υφιστάμενων διασυνοριακών συνεργασιών που αφορούν στις εν λόγω περιοχές.

Εναρκτήρια Εισήγηση
09.00

Ιδιαίτερες εδαφικές προκλήσεις των ορεινών περιοχών της Ευρώπης.

Laurent Rieutort, Καθηγητής Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Clermont – Auvergne, Σχολή Γραμμάτων, Πολιτισμού και Ανθρωπιστικών Επιστημών, Διευθυντής του Ινστιτούτου εδαφικής ανάπτυξης της περιοχής Auvergne-Rhône-Alpes, Γαλλία

A. Η ευρωπαϊκή διάσταση των ορεινών πολιτικών
09.15

Σε ποιο βαθμό λαμβάνονται υπόψη οι γεωγραφικές ιδιαιτερότητες και μειονεξίες στην ΚΑΠ 2014-20 και ποιες οι προοπτικές της νέας προγραμματικής περιόδου;

Πέτρος Αγγελόπουλος, Αναλυτής Πολιτικών, Ευρωπαϊκή Επιτροπή Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (DG AGRI), Στρατηγική, απλούστευση και ανάλυση της πολιτικής - Προοπτικές πολιτικής (C.1)

09.30

Η περιβαλλοντική διάσταση των πολιτικών της ΕΕ για τις ορεινές περιοχές.

Marco Onida, Επικεφαλής της ομάδας «Δάσος». Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος (DG ENVI) – Χρήση και Διαχείριση Γης (ENV.D.1)

09.45

Η περιφερειακή πολιτική της Ε.Ε. και το εργαλείο Ολοκληρωμένης Εδαφικής Επένδυσης (ΟΕΕ). Οι νέοι στόχοι για το 2021-2027.

Μαρία Κωστοπούλου, Αναπληρώτρια Προϊσταμένη Ειδικής Υπηρεσίας Στρατηγικής, Σχεδιασμού και Αξιολόγησης (ΕΥΣΣΑ) - Ελληνική Δημοκρατία - Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων - Γενική Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων και Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης ΕΣΠΑ – Εθνική Αρχή Συντονισμού του ΕΣΠΑ (ΕΑΣ)

10.00-10.15 Ερωτήσεις και σχόλια επί των ευρωπαϊκών πολιτικών
Διάλειμμα - Καφές
10.15-10.30
Β. Εθνικές ορεινές πολιτικές: πλεονεκτήματα και περιορισμοί
10.30

Γαλλία: ο περί Ορεινών Περιοχών Νόμος, ο προληπτικός του χαρακτήρας και ο σημερινός του αντίκτυπος.

René Souchon, πρώην Υπουργός Γεωργίας και Τροφίμων της Γαλλίας, Γαλλία

10.45

Μαθήματα από την εμπειρία των περιφερειακών προοπτικών της ορεινής πολιτικής της Αυστρίας

Tomas Dax, Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Γεωργικής Οικονομίας, Αγροτικής και Ορεινής Έρευνας, Επικεφαλής του τμήματος «Βασική έρευνα και ανάλυση των μέτρων», Βιέννη Αυστρία

11.00

Η ορεινή πολιτική της Ισπανίας: ισορροπία μεταξύ κεντρικής διοίκησης και αυτόνομων περιοχών, το παράδειγμα της Αυτόνομης περιοχής της Γαλικίας.

Rubén Lois Gonzales, Καθηγητής Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Santiago de Compostela, Σχολή Γεωγραφίας και Ιστορίας, Συντονιστής Ερευνητικής Ομάδας Εδαφικής Ανάλυσης (GRUPO ANTE), Ινστιτούτου Μελετών και Ανάπτυξης της Γαλικίας IDEGA, Santiago de Compostela, Ισπανία

11.15-11.30 Ερωτήσεις και σχόλια επί των εθνικών πολιτικών
Γ. Παραδείγματα συνεργασίας μεταξύ ορεινών, ηπειρωτικών και νησιωτικών περιοχών
11.30

Οι σημαντικές διασυνοριακές και διεθνείς συμβάσεις (Καρπάθια, Άλπεις, Πυρηναία).

Patricia Quillacq, «Ορεινή Σύμπραξη»/ Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), Ρώμη, Ιταλία

11.45

Η Σύμβαση των Πυρηναίων.

Jean Luis Valls, Διευθυντής της Κοινότητας Εργασίας των Πυρηναίων, Huesca, Ισπανία

12.00

Οι ορεινές περιοχές των νησιών της Μεσογείου είναι διαφορετικές;

Paulo Castro, Εκλεγμένο μέλος του Συμβουλίου και Ταμίας της Ομοσπονδίας EUROPARC, Υπεύθυνος για το θέμα του Βιώσιμου Τουρισμού.

12.15

Το δίκτυο Euromontana και η στρατηγική του.

Juanan Gutierrez, Πρόεδρος ευρωπαϊκού συνδέσμου ορεινών περιοχών Euromontana

12.30-12.45 Ερωτήσεις και σχόλια επί των συγκεκριμένων συνεργασιών
Συντονιστής: Dominique Barjolle
Συντάκτες συμπερασμάτων: Γεώργιος Βλάχος, Claire Bernard
Διάλειμμα - Γεύμα
12.45 -13.45
Συνεδρία 2. Περιφερειακές στρατηγικές–εδαφική συνοχή & ορεινές νησιωτικές περιοχές

Οι έξι μεγάλες μεσογειακές νήσοι (Βαλεάριδες, Κορσική, Κρήτη, Κύπρος, Σαρδηνία, Σικελία) μπορούν να ομαδοποιηθούν σε έναν συγκεκριμένο τύπο νησιωτικής ορεινής περιοχής. Οι εκπρόσωποι των πέντε αυτών περιφερειακών οντοτήτων (και εθνικής στην περίπτωση της Κύπρου) θα παρουσιάσουν την κατάσταση των ορεινών αυτών περιοχών και των στρατηγικών τους σε σχέση με αυτές. Θα παρουσιάσουν επίσης τα διάφορα εργαλεία που χρησιμοποιούνται (ευρωπαϊκά, εθνικά ή περιφερειακά), με έμφαση στις σχέσεις κλίμακας, οι οποίες υφίστανται μεταξύ των ορεινών περιοχών και του εθνικού και ευρωπαϊκού επιπέδου.

Αν και πρόκειται για κλασσικές διαθεματικές προκλήσεις, οι εισηγήσεις αυτές πρέπει να προβάλουν τον συνδυασμό των προκλήσεων, των περιορισμών και των ευκαιριών στις περιοχές αυτές. Στόχος της συνεδρίας αυτής είναι ο εντοπισμός ιδιαίτερων ζητημάτων που θέτονται από τις ορεινές αυτές περιοχές των μεγάλων μεσογειακών νήσων και να αναδειχθούν και να προβληθούν οι προκλήσεις και οι εμπειρίες τις οποίες βιώνουν σήμερα.

Α. Η κατάσταση στις πέντε μεγάλες μεσογειακές νήσους

Με ποιον τρόπο οι νησιωτικές περιφερειακές και τοπικές αρχές λαμβάνουν υπόψη τους τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των ορεινών τους περιοχών; Ποιες είναι οι συγκεκριμένες διαδικασίες διακυβέρνησης των περιοχών αυτών; Με ποιον τρόπο το τοπικό επίπεδο συνδέεται με τις εθνικές πολιτικές και τα ευρωπαϊκά εργαλεία;

13.45

Παρεμβάσεις από τους εκπροσώπους της Κυπριακής Δημοκρατίας και νησιωτικών περιοχών

Κύπρος: Δρ Κώστας Χαμπιαούρης, Επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών κοινοτήτων

Κρήτη: Γιώργος E. Αλεξάκης, Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης στον τομέα Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων

Σικελία: Gaetano Armao, Αντιπρόεδρος της Αυτόνομης Περιφέρειας της Σικελίας

Κορσική: Marie-Antoinette Maupertuis, Εκτελεστικός Σύμβουλος της Κορσικής

Βαλεαρίδες: Josep Antonio Manchado, Συμβούλιο Μαγιόρκα

14.30

Στρόγγυλη Τράπεζα: Αναπτυξιακά Ζητήματα των νησιωτικών περιοχών και της Κύπρου

Ζερβάκης Γεώργιος, Δήμαρχος του Δήμου Σητείας

Πέτρος Χατζηκώστας, Διευθυντής της Αναπτυξιακής Εταιρείας Τροόδους

Josep Antonio Manchado, Διευθυντής Περιβάλλοντος Νήσου, Συμβούλιο Μαγιόρκα, Βαλεαρίδες

Mathilde Woillez, Πανεπιστήμιο Κορσικής και Σύμβουλος Εδαφικής Ανάπτυξης

Πέτρος Λυμπεράκης, Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς – Δυτικής Κρήτης, Έφορος Σπονδυλωτών - Μουσείο Φυσικής Ιστορίας - Πανεπιστημίου Κρήτης

Συντονιστής: Δημήτρης Γούσιος

15.30-15.45 Ερωτήσεις και σχόλια
Διάλειμμα - Καφές
15.45-16.00
Β. Συζήτηση της ημέρας. Ποιες οι αρθρώσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών και εθνικών πολιτικών και των περιφερειακών και τοπικών στρατηγικών των ορεινών νησιωτικών περιοχών;
16.00

Συμπληρωματικά ερωτήματα: έως ποιον βαθμό πρέπει να: (i) επανεξεταστεί η αποτελεσματικότητα των σημερινών συντονισμών και η προσαρμοστικότητα των υφιστάμενων εργαλείων, (ii) αναζητηθούν νέες διαδρομές και νέες μορφές συνεργασίας (π.χ. η ανταλλαγή εμπειριών από τη χρήση εδαφικών πόρων, ανάπτυξη δικτύων, «clusters», αξιοποίηση μέσω της έρευνας και των μηχανισμών υποστήριξης των κληρονομηθέντων γνώσεων κ.λπ.);

Τέλος, σε ποιον βαθμό τίθενται σε εφαρμογή οι στρατηγικές εδαφικής συνοχής, οι οποίες ενσωματώνουν τις ορεινές περιοχές στο σύνολο της εθνικής/περιφερειακής επικράτειας;

Συντονιστής: Tomas Dax

Συντάκτες συμπερασμάτων: Ηλίας Μπεριάτος, Marie Clotteau - Euromontana

Πέμπτη
30 Ιανουαρίου

Πολιτιστικό Κέντρο Κοινότητας Πλατρών - Τρόοδος
Συνεδρία 3. Διασταυρωμένες, πολλαπλές και πολυεπίπεδες προκλήσεις των ευρωπαϊκών και μεσογειακών ορεινών περιοχών

Οι ορεινές περιοχές των μεγάλων μεσογειακών νήσων είναι ιδιάζουσες περιπτώσεις μεγαλύτερων προκλήσεων. Καταρχάς, πρόκειται για οικολογικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις: μεγάλα τμήματα των εδαφών των νήσων αυτών έχουν αναγνωριστεί ως hotspots βιοποικιλότητας και αποτελούν αντικείμενο μηχανισμών προστασίας (περιοχές Natura 2000, Περιφερειακά και Εθνικά Πάρκα, κ.α.). Συνιστούν επίσης, εδαφικές περιοχές με γεωργία υψηλής φυσικής αξίας (HNV) και γεωργική βιοποικιλότητα, καθώς και για εξελισσόμενα πολιτιστικά τοπία. Διαθέτουν επομένως, σημαντικά κληρονομημένα πλεονεκτήματα. Εν συνεχεία, οι συγκεκριμένες περιοχές, οι οποίες βρίσκονται σε δημογραφική και οικονομική πτωτική πορεία (μείωση των αγροτικών και κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων) αντιμετωπίζουν κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις.

Η μετάβαση προς μία πολυλειτουργικότητα των περιοχών αυτών θέτει το ζήτημα εμφάνισης νέων δραστηριοτήτων (δραστηριότητες αναψυχής και τουριστικές δραστηριότητες των οποίων η πρόκληση της συνδεσιμότητας και της πλαισίωσης της υποδοχής του κοινού είναι σημαντική). Τέλος, πρόκειται για εδαφικές προκλήσεις αφού τίθεται το θέμα του συντονισμού της ανάδειξης των πόρων των περιοχών αυτών καθώς και της άρθρωσης αυτών που βρίσκονται σε δημογραφική πτωτική πορεία με τη δυναμική των παράκτιων περιοχών (αστικοποίηση, μητροπολιτική εξάπλωση, παράκτιος τουρισμός, εντατική γεωργία, παράκτιες περιοχές και θαλάσσια επικράτεια, κ.α.)

Α. Εδαφικές προκλήσεις
09.30

Προσέγγιση της εδαφικής ανάπτυξης

Bernard Pecqueur, Καθηγητής Πανεπιστήμιο Grenoble - Alpes, Σχολή Πολεοδομίας και Αλπικής Γεωγραφίας, Γαλλία Ερευνητικό Κέντρο Κοινωνικών Επιστημών Pacte - Ερευνητική Ομάδα Πόλεις και Εδαφικές περιοχές

09.45

Το ζήτημα της χωροταξίας και του περιβαλλοντικού σχεδιασμού: το βουνό μεταξύ της νησιωτικότητας και του υψόμετρου.

Μπεριάτος Ηλίας, Ομότιμος Καθηγητής, Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Βόλος, Ελλάδα

10.00-10.15 Ερωτήσεις και σχόλια
Β. Οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις
10.15

Αγκύρωση του τουρισμού του βουνού και η ένταξή του σε διεθνή δίκτυα.

Marie Oiry Varacca, Λέκτορας Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Paris-Est - Εργαστήριο «Συγκριτική Aνάλυση των Eξουσιών», Παρίσι, Γαλλία

10.30

Ενίσχυση της αξίας της βιοτεχνικής παραγωγής: ανατροφοδότηση εμπειριών.

Geneviève Teil, Ερευνήτρια. AgroParisTech, Ινστιτούτο Τεχνολογίας για την Ζωή, τη Διατροφή και τις Επιστήμες του περιβάλλοντος. Παρίσι, Γαλλία.

10.45

Διακυβεύματα έγγειων σχέσεων στα νησιωτικά βουνά της Μεσογείου.

Jean Christophe Paoli, Εθνικό Ινστιτούτο Αγροτικής Έρευνας της Γαλλίας - Περιφερειακού Ερευνητικού Κέντρου της Κορσικής - INRA, Κορσική, Γαλλία

11.00

Ο ρόλος της Κοινωνικής Οικονομίας στην ενίσχυση της κοινωνικοοικονομικής συνοχής των ορεινών περιοχών.

Θεοδοσία Ανθοπούλου, Καθηγήτρια Κοινωνικής Γεωγραφίας με έμφαση στον Υπαίθριο χώρο, Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σχολή Πολιτικών Επιστημών, Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής, Αθήνα, Ελλάδα

11.15-11.30 Ερωτήσεις και σχόλια
Διάλειμμα - Καφές
11.30-11.45
Γ. Περιβαλλοντικές προκλήσεις
11.45

Βιοποικιλότητα και περιοχές Natura 2000.

Φώτης Παπούλιας, Συντονιστής Πολιτικών Διατήρησης της Φύσης. Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος (DG ENVI) – Προστασία της φύσης (ENV.D.3), Βρυξέλλες, Βέλγιο

12.00

Διασύνδεση Γεωργίας – Περιβάλλοντος: τα μεσογειακά διακυβεύματα.

François Lerin, Ερευνητής Διεθνής Ένωση Αγροπεριβαλλοντικής Ανάπτυξης (AIDA) Claire Bernard, Ερευνήτρια, Πανεπιστήμιο του Montpellier, Γαλλία

Claire Bernard, Ερευνήτρια, Πανεπιστήμιο του Montpellier, Γαλλία

12.15

Η βιοποικιλότητα των μεσογειακών νήσων.

Antonio Pollutri, Ανώτερος Λειτουργός σε θέματα Βιοποικιλότητας. (Senior Biodiversity Officer), WWF Ιταλία,

12.30

«Κλιματικές τάσεις, μεταβλητότητα και ακραία φαινόμενα στη μεσογειακή περιοχή: ποιοι κίνδυνοι και ποιες απειλές για τα νησιά και τα βουνά;»

Monia Santini, Διευθύντρια του Τμήματος των Επιπτώσεων στη γεωργία τα δάση, και τις οικοσυστημικές υπηρεσίες (IAFES), Ευρω-Μeσογειακό Κέντρο για την Κλιματική Αλλαγή (CMCC). Πούλια, Ιταλία

12.45

Το διακύβευμα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας: συσσωρευμένες εμπειρίες από τα νησιά.

Myriam Castanié, Γραμματεία «Καθαρή ενέργεια για τα νησιά της ΕΕ»

13.00-13.15 Ερωτήσεις και σχόλια
Διάλειμμα - Γεύμα
13.15-14.30
Δ. Συζήτηση: πως αντιμετωπίζεται ο συνδυασμός των προκλήσεων των ολοκληρωμένων πολιτικών και στρατηγικών σε επίπεδο νησιωτικών περιοχών;
14.30

Συντονιστής: Rubén Lois Gonzales

Συντάκτης συμπερασμάτων: Barjolle Dominique, Claire Bernard

Παρασκευή
31 Ιανουαρίου

Οινοποιείο «Οίνου Γη», Κτήματος Βασιλειάδη, Κοινότητα Όμοδος - Τρόοδος
Συνεδρία 4. Δυναμικές και προσεγγίσεις διακυβέρνησης και μηχανισμών υποστήριξης

Στην Ευρώπη υπάρχει πληθώρα παραδειγμάτων τοπικής ανάπτυξης, τα οποία καταδεικνύουν τη σπουδαιότητα των ολοκληρωμένων εδαφικών προσεγγίσεων για τις περιοχές με γεωγραφικές ιδιαιτερότητες όπως οι νησιωτικές ορεινές περιοχές. Παρά τα μειονεκτήματά τους, τα οποία συνδέονται με την εδαφική περιθωριοποίηση και τους γεωγραφικούς και επικοινωνιακούς περιορισμούς, οι ορεινές περιοχές είναι χώροι ανάπτυξης πρωτοβουλιών και καινοτομιών οι οποίες προσαρμόζονται στις πολύ χαρακτηριστικές τους ιδιαιτερότητες.

Αναφορικά με την ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής η οποία βασίζεται σε μία κληρονομιά αγροβιοποικιλότητας, οι προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης και Γεωγραφικές Ενδείξεις, ο τουρισμός εμπειριών και τα συστήματα συμμετοχικής εγγύησης αποτελούν πολύ καλά προσαρμοσμένα μέτρα. Τα «έξυπνα χωριά» που δρομολογήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στηρίζονται από τα ταμεία συνοχής, διανοίγουν πολλά υποσχόμενες προοπτικές για τις περιοχές αυτές

Εναρκτήρια Εισήγηση
09.30

Το ζήτημα της εδαφικής διακυβέρνησης και εδαφικών μηχανισμών υποστήριξης.

Sylvie Lardon, Διευθύντρια Έρευνας, Εθνικό Ινστιτούτο Αγροτικής Έρευνας, AgroParisTech Clermont Ferrand, Γαλλία

Α. Δυναμικές διακυβέρνησης και καινοτομιών
09.45

Συμμετοχικές δυναμικές των έξυπνων οικολογικών χωριών (Smart villages).

Marjorie Jouen, Σύμβουλος σε θέματα περιφερειακής πολιτικής και πολιτικής συνοχής, Ινστιτούτο Jacques Delors «Notre Europe», Γαλλία

10.00

Διατήρηση της ιδιαιτερότητας των ορεινών περιοχών χάρη στα συστήματα πιστοποίησης και στα συστήματα συμμετοχικής εγγύησης (ΣΣΕ)

Dominique Barjolle, Ερευνήτρια, Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στην Ζυρίχη (ETH Zurich), Ελβετία

10.15

Οι ορεινές περιοχές της Σαρδηνίας: το διακύβευμα της εναρμόνισης της ποιμενικής δραστηριότητας, της ποιότητας των γαλακτοκομικών προϊόντων και της προστασίας του περιβάλλοντος

Cabiddu Andrea (παρουσιαστής), Decandia Mauro, Paoli Jean Christophe, Molle Giovanni, Οργανισμός Αγροτικής Έρευνας της Σαρδηνίας – AGRIS Sardegna Ιταλία

10.30

Καινοτόμες προσεγγίσεις για τη διαχείριση περιοχών μεγάλου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος.

Βλάχος Γιώργος, Επίκουρος Καθηγητής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σχολή Εφαρμοσμένων Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών, Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Αθήνα, Ελλάδα

10.45

Προσεγγίσεις και πρακτικές διαχείρισης αγροοικοσυστημάτων στην Κύπρο.

Μενέλαος Σταυρινίδης, Επίκουρος Καθηγητής Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ), - Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών και Διαχείρισης Περιβάλλοντος Κύπρος - Τμήμα Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων

11.00

Η οικοδόμηση και η μετάδοση σε μεταβατικά πλαίσια: επεξήγηση της διαδικασίας κεφαλαιοποίησης της εμπειρίας.

Landel Pierre-Antoine, Λέκτορας Εδαφικής Ανάπτυξης και Σχεδιασμού, Πανεπιστήμιο Grenoble–Alpes - Σχολή Πολεοδομίας και Αλπικής Γεωγραφίας, Γαλλία. Ερευνητικό Κέντρο Κοινωνικών Επιστημών - Ερευνητική Ομάδα Πόλεις και Εδαφικές Περιοχές (Pacte)

11.15-11.30 Ερωτήσεις και σχόλια
Διάλειμμα - Καφές
11.30-11.45
B. Συζήτηση: πως θα επωφεληθούν οι νησιωτικές ορεινές περιοχές από τη μετατροπή των εμπειριών σε κοινούς πόρους; Ζητήματα μεθόδου
11.45

Συντονιστής: Laurent Rieutort

Συντάκτης συμπερασμάτων: François Lerin

Διάλειμμα - Γεύμα
12.45-13.45
Συνεδρία 5. Οι προϋποθέσεις ολοκληρωμένων, βιώσιμων και προσαρμοστικών στρατηγικών για τις νησιωτικές ορεινές περιοχές

Οι ορεινές περιοχές είναι ουσιαστικής σημασίας για τις μεγάλες μεσογειακές νήσους οι οποίες αντιμετωπίζουν την πρόκληση της επανασύνδεσης των ανθρώπινων, οικονομικών και οικολογικών αυτών χώρων με ολόκληρη την περιφέρεια. Αποτελούν επίσης μεσογειακή, ευρωπαϊκή και παγκόσμια πρόκληση ως προς τη βιοποικιλότητα και τους πόρους. Πρέπει λοιπόν να χρησιμοποιηθούν στρατηγικές, καινοτομίες και μέθοδοι διακυβέρνησης σε αυτό το πολυεπίπεδο, τοπικό, ορεινό, περιφερειακό, εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο πλαίσιο.

Πώς να αξιολογηθούν και να προβλεφθούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε αυτά τα «σημεία υψηλού κινδύνου» βιοποικιλότητας και οικοσυστημάτων; Πώς να επανασυνδεθούν οι παρακμάζουσες αυτές περιοχές με το σύνολο της περιφέρειας; Πώς να αναζωογονηθεί η γεωργία υψηλής φυσικής αξίας, η οποία προστατεύει και παράγει αγροβιοποικιλότητα και ποιοτικά προϊόντα; Πώς να διασφαλιστεί η προστασία και αναπαραγωγή των πόρων; Πώς να στηριχθούμε στη δικτύωση των περιοχών αυτών; Ποια εργαλεία δικτύωσης πρέπει να δημιουργηθούν;

Αφού προηγηθεί συζήτηση στρογγυλής τραπέζης επί της χάραξης και του προσανατολισμού των κοινοτικών πολιτικών της νέας κοινοβουλευτικής θητείας, η συλλογική συζήτηση θα επικεντρωθεί στις προϋποθέσεις της δυνατότητας ανάπτυξης πολυεπίπεδων, ολοκληρωμένων, βιώσιμων και προσαρμόσιμων στρατηγικών για τις ορεινές περιοχές στην περιοχή της Μεσογείου και στις μεγάλες της νήσους

Α. Στρογγυλή Τράπεζα
13.45

1ο Θέμα: Τι μπορούμε να αναμένουμε από την ευρωπαϊκή συζήτηση για τις ορεινές περιοχές; Ποιες οι προοπτικές χρήσης ευρωπαϊκών εργαλείων στις δυναμικές των ορεινών περιοχών τα επόμενα χρόνια;

Thomas Dax, Αναπληρωτής Διευθυντής του Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Γεωργικής Οικονομίας, Αγροτικής και Ορεινής Έρευνας, Επικεφαλής του τμήματος «Βασική έρευνα και ανάλυση των μέτρων», Βιέννη Αυστρία

14.00-14.10 Ερωτήσεις και σχόλια
14.10

2ο Θέμα : Ποια μέθοδο πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση του «ζητήματος της ημέρας» των ορεινών περιοχών των Μεγάλων Μεσογειακών Νήσων; Πτυχές επιστημονικές και εδαφικών μηχανισμών υποστήριξης.

Laurent Rieutort, Καθηγητής Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Clermont – Auvergne, Διευθυντής του Ινστιτούτου εδαφικής ανάπτυξης της Auvergne-Rhône-Alpes Γαλλία– συλλογική εργασία

14.25-14.35 Ερωτήσεις και σχόλια
14.35

3ο Θέμα : Διακυβέρνηση και συλλογική δράση. Ποιες οι προοπτικές και οι προκλήσεις για τα επόμενα χρόνια; (σε πολυεπίπεδη και περιφερειακή προοπτική).

Emmanuelle George, Διευθύντρια Εργαστηρίου «ΟικοΣυστήματα και Κοινωνίες στα Βουνά» - LESSEM του Εθνικού Ερευνητικού Ινστιτούτου Επιστήμης και Τεχνολογίας για το Περιβάλλον και τη Γεωργία IRSTEΑ, Πανεπιστήμιο Grenoble – Alpes, Γαλλία

14.40-14.50 Ερωτήσεις και σχόλια
Β. Καταληκτική συζήτηση
14.50

Συντονιστής: Juanan Gutierrez, Πρόεδρος Εuromontana

Συντάκτης συμπερασμάτων: François Lerin

Διάλειμμα - Καφές
15.50-16.20
Γ. Σύνταξη και Έγκριση της Δήλωσης Τροόδους-Κύπρος

Εισηγητές των διαφόρων συνεδριών κλπ

15.50

Εργασία εισηγητών (ενσωμάτωση των συμπερασμάτων της συζήτησης στο κείμενο της Δήλωσης)

16.20

Παρουσίαση της «Δήλωσης Τροόδους - Κύπρος», συζήτηση και έγκριση

Επιστημονική Επιτροπή
Dominique Barjolle
Ερευνήτρια, Ομοσπονδιακή Πολυτεχνική Σχολή της Ζυρίχης
Γεώργιος Βλάχος
Επίκουρος Καθηγητής, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Σχολή Εφαρμοσμένων Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών, Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης
Δημήτρης Γούσιος
Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Διευθυντής Εργαστηρίου Αγροτικού Χώρου
Tomas Dax
Αναπληρωτής Διευθυντής του Federal Institute of Agricultural Economics, Rural and Mountain Research (BAB)
François Lerin
Ανώτερος ερευνητής στον τομέα του αγροπεριβάλλοντος και της κοινωνικής επιστήμης, International Association for the Development of AgroEnvironment (AIDA)
Ηλίας Μπεριάτος
Επίτιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Laurent Rieutort
Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Clermont Ferrand, Διευθυντής του Institut d'Auvergne-Rhône-Alpes du Développement des Territoires
Μενέλαος Σταυρινίδης
Επίκουρος Καθηγητής, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ), - Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών και Διαχείρισης Περιβάλλοντος Κύπρος - Τμήμα Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων
Εθνική Στρατηγική
για την Ανάπτυξη των Ορεινών Κοινοτήτων Τροόδους
Η παρούσα εργασία με τίτλο «Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων Τροόδους» ανατέθηκε από το Ίδρυμα Γιαννάκη Παπαδούρη στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.